Κατάντησαν την πατρίδα μια φούσκα χρέους

Σε πολλές αναλύσεις μας από τη στήλη αυτή, με την παράθεση αδιάσειστων στατιστικών στοιχείων, έχουμε επισημάνει ότι κράτος και τράπεζες έχουν τεράστια χρέη και αμφοτέρων οι οφειλές στο ευρωπαϊκό και το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα ανέρχεται σε εκατοντάδες δις ευρώ (€). Με τις συντηρητικότερες εκτιμήσεις, τον Μάρτιο του 2015 το συνολικό χρέος της Ελλάδας, όπως αυτό καθρεφτίζεται στο χρέος των εγχώριων τραπεζών και στο χρέος του ευρύτερου δημόσιου τομέα, προσδιορίζεται σε 780 δις €.

Σε συνθήκες παρατεταμένης ύφεσης του οικονομικού μας συστήματος, τόσο το
ελληνικό δημόσιο όσο και οι εγχώριες τράπεζες, εξαρτούν τη λειτουργία τους από τη λήψη ολοένα και περισσότερων δανείων από το θεσμό της τρόικας, δηλαδή από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Στη σημερινή επιφυλλίδα θα εξετάσουμε του δημοσίου και του ιδιωτικού χρέους υπό μια διαφορετική οπτική γωνία.
Ας υποτεθεί ότι το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης αποτυπώνει το δημόσιο χρέος της Ελλάδας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου, τον Μάρτιο του 2015 το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης εκτιμάται σε 325 δις €. Αν όμως στο ποσό των 325 δις €, συνυπολογιστούν 155 δις € που εκτιμώνται τα swaps βραχυχρόνιας και μεσομακροπρόθεσμης διάρκειας, προκύπτει ένα χρέος της κεντρικής κυβέρνησης  της τάξης των 480 δις €. Με βάση τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου και δικές μας εκτιμήσεις, η σύνθεση των 480 δις € έχει ως εξής: 218 δις € δάνεια του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης, 5 δις € δάνεια εξωτερικού, 64 δις € ομόλογα εσωτερικού, 100 δις € έντοκα γραμμάτια εσωτερικού που απεικονίζονται σε swaps, 55 δις € ομόλογα εσωτερικού που απεικονίζονται σε swaps, 15 δις € βραχυπρόθεσμοι τίτλοι, 5 δις € δάνεια Τράπεζας Ελλάδας και 18 δις € λοιπές κατηγορίες δανεισμού. Η καίριας σημασίας παρατήρηση, είναι ότι από το δημόσιο χρέος των 480 δις €, τα 270 δις θεωρούνται εξωτερικό δημόσιο  χρέος και τα υπόλοιπα 210 δις αξιολογούνται ως εσωτερικό δημόσιο χρέος. Η διάκριση μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού δημόσιου χρέους καθίσταται εξαιρετικά δυσχερής, γιατί δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια τα swaps, που αντίστοιχα κατέχονται από διεθνή και εγχώρια τραπεζικοπιστωτικά ιδρύματα.  Εκτός όμως από το δημόσιο χρέος, υπάρχει και το χρέος των εγχώριων ελληνικών τραπεζών περί τα 230 δις €, που στις διεθνείς  στατιστικές πηγές χαρακτηρίζεται ως  ιδιωτικό εξωτερικό χρέος.  Στις τράπεζες συμπεριλαμβάνεται και η Τράπεζα της Ελλάδας.
Η ανωτέρω στατιστική ανάλυση μας κατευθύνει στην ύπαρξη ενός “φαύλου κύκλου χρέους”, που αντανακλάται στον αλληλοεξαρτώμενο δανεισμό μεταξύ ελληνικού δημοσίου και εγχώριων τραπεζών. Ο μηχανισμός του “φαύλου κύκλου χρέους” φαίνεται να λειτουργεί ως εξής. Οι εγχώριες  εμπορικές τράπεζες μαζί με την Τράπεζα της Ελλάδας και με την εγγύηση του ελληνικού κράτους, δανείζονται από την ΕΚΤ και άλλους διεθνείς πιστωτικούς οργανισμούς. Ο δανεισμός αυτός καταγράφεται ως “εξωτερικό ιδιωτικό χρέος”. Στη συνέχεια οι εγχώριες τράπεζες με αυτά τα ξένα κεφάλαια, δανείζουν το ελληνικό δημόσιο με διάφορους εναλλακτικούς χρηματοοικονομικούς τρόπους, όπως αγοράζοντας έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου, αγοράζοντας ειδικές κατηγορίες κρατικών ομολόγων, κ.λπ. Ο δανεισμός του κράτους από τις εγχώριες τράπεζες θεωρείται εσωτερικό δημόσιο χρέος.  Παράλληλα, το ελληνικό κράτος με κεφάλαια πολλών δις €, που προέρχονται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, καλύπτει τα “χρηματοδοτικά κενά” των εγχώριων τραπεζών, προκαλώντας την περαιτέρω άνοδο του δημόσιου χρέους. Μετά από αυτό το σημείο, ο κύκλος δανεισμού ξεκινά από την αρχή, ακολουθώντας τα βήματα που μόλις προαναφέραμε. Δηλαδή, μιλάμε για έναν “φαύλο κύκλο χρέους” ή μάλλον για μια “φούσκα χρέους”, που σε συνθήκες διαιωνιζόμενης ύφεσης της ελληνικής οικονομίας συνεχώς θα μεγαλώνει, βυθίζοντας ολοένα και περισσότερο τη χώρα μας στα χρέη και επαυξάνοντας την πολιτικοοικονομική εξάρτησή της από τους ξένους πιστωτές. Ανίκανα και διεφθαρμένα κόμματα εξουσίας κατάντησαν την πατρίδα μια φούσκα χρέους.

 kontranews.gr

 http://www.freepen.gr/2015/04/blog-post_920.html