Σάββατο 29 Οκτωβρίου 2011

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΕΤΑΞΑ

Ο στενός καί μπιστος συνεργάτης το ωάννου ΜεταξΔημήτριος Θ. Τραυλός φηγεται τά γεγονότα πρό καί κατά τήν 28η κτωβρίου 1940, πως τά ζησε ς ατήκοος μάρτυς δίπλα στόν τότε Πρόεδρο το λληνικο Κοινοβουλίου. Στή συνέχεια παραθέτουμε χαρακτηριστικά ποσπάσματα:
 
Γιατί δέν κοτε τόν Μεταξ;
 
Μέ μερομηνία 17 κτωβρίου 1940  (Πρεσβευτής τς γγλίας)
Πάλαιρετ μέμφεται τηλεγραφικς τούς ρμοδίους στό Φόρεϊν φφις, γιατί δέν λαμβάνουν π’ ψιν τους τίς προειδοποιήσεις καί προβλέψεις το Μεταξ σχετικά μέ τήν συγκέντρωσι λης τς συμμαχικς βοήθειας στήν Τουρκία:
«Τό Στρατηγεον Μέσης νατολς χει λάβει κοινοποιήσεις τν
πολυαρίθμων τηλεγραφημάτων μου, τά ποα ναφέρουν τήν ατησιν το προέδρου το (λληνικοπουργικο συμβουλίου δι’ πλισμόν καί πρό πάντων δι’εροπορικήνποστήριξην ες περίπτωσιν πιθέσεως ναντίον τς λλάδος (βλέπε τηλεγράφημά μου 950, 14ης κτωβρίου πρός Φόρεϊν φφις). Καθ’ ν χρόνον νασκοπετε τήν θέσιν μας ες την Μέσην νατολήν, θά πεθύμουν νά τονίσω τι  στρατηγός Μεταξς δέν εναι μόνον πολιτικός, λλά καί πιτελικός ξιωματικός διεθνος φήμης. χει θεμελιώσει τήν πολιτική του πί τς πίστεως ες τήν νίκην μας. λλά μς χει καί προειδοποιήσει πιμόνως περί το στρατηγικο κινδύνου τς συγκεντρώσεως πάσης βοηθείας μας πρός τήν Τουρκίαν με τήν ξαίρεσιν τς λλάδος, ες περίπτωσιν μις κστρατείας το ξονος ναντίον τς λλάδος καί τς Τουρκίας. Πιστεύει τι στρατός του θα δύνατο νά συγκρατήση τόν ταλικόν στρατόν ξηρς, τόν ερισκόμενον τώρα ες λβανίαν, καί νά προστατεύση οτω τό πλευρόν μας - άν τοπαρασχεθ κάποια εροπορική ποστήριξις καί μερικά ντιαρματικά πλα. πάρχει ν τούτοις  κίνδυνος το ποτελέσματος νός νευ ντιστάσεως εροπορικοβομβαρδισμο, τόσον πί το θικο το στρατοσον καί πί τς ποφασιστικότητος τν πολιτν.
2. ντιλαμβάνομαι πλήρως τι  μυνα τς Αγύπτου πρέπει να εναι  πρωταρχικός μας στόχος καί τι  ποστήριξις τς Τουρκίας εναι  κρογωνιαος λίθος τς πολιτικς μας ες τήν γγύς νατολήν. λλά μφιβάλλω κατά πόσον α προειδοποιήσεις το στρατηγο Μεταξ λήφθησαν ρκούντως π’ ψιν  κατά πόσον ες τόποτέλεσμα νδεχομένου εροπορικο βομβαρδισμο τς ταλίας ξ λλάδος δόθη  σημασία τήν ποίαν λαι α πληροφορίαι μας περί τς καταστάσεως ες τήν ταλίαν φαίνονται νά παιτον. Δύναμαι, πομένως, νά ζητήσω πως τό θέμα τς εροπορικς ποστηρίξεως τς λλάδος ξετασθ κ νέου σοβαρς καί παραμείνη συνεχς πόξέτασιν, καθ’ ν χρόνον ποστέλλονται α νισχύσεις μας;»
Διασκέψεις καί διαβουλεύσεις γίνονται στό Φόρεϊν φφις τήν 14ην κτωβρίου μέ ντικείμενον τήν χορήγησιν βοηθείας στήν λλάδα. Δύο μνημόνια μέ τήν διαμερομηνία ναφέρονται στίς συνέπειες πού θα εχε μία ταλική πίθεσις ναντίον τς λλάδος:
«φ’ νός πιθυμομεν διαρκς  λλάς νά ντισταθ ναντίον
πιθέσεως το ξονος φ’ σον:
α)  κατάρρευσις μαχητί τς λλάδος, παρά τήν βρεταννικήν γγύησιν, θά εχε σοβαρές ψυχολογικές πιπτώσεις νά τήν γγύς και Μέσην νατολήν, καί, δία, στήν Τουρκίαν καί
β) μία ταλική πίθεσις κατά τς λλάδος θά ποτελοσε πιθανώτατα επρόσδεκτο περισπασμό πό τήν κυρία πίθεσιν κατά τς Αγύπτου καί πιθανς νά μς διδε τήν εκαιρία νά καταφέρωμε πλγμα κατά το ταλικο ναυτικοφ’ τέρου, μία ταλική πίθεσις θά πέληγε ν πάση περιπτώσει πιθανώτατα σέ ταχεα κατάληψιν μεγάλου τμήματος τς πειρωτικς λλάδος καί σέ ντατικό βομβαρδισμό λληνικν πόλεων, μέ ποτέλεσμα νά προκληθον ερείας κτάσεως καταστροφές κτισμάτων και σοβαρές πώλειες νθρώπων, γιά τίς ποες ναποτρέπτως θά θεωρούμεθα κατά μέγα μέρος πεύθυνοι» (...) ..................................
Δυό μέρες πρίν
Δύο μέρες πρίν πό τήν ταλική εσβολή στήν πειρο  στρατηγός Παπάγος συναντται μέ τόν στρατιωτικό κόλουθο τς Βρεταννικς Πρεσβείας θηνν καί συνομιλία τους μεταδίδεται στό Λονδνο:
«1.  λλην ρχηγός το Γενικο πιτελείου (λέξανδρος Παπάγος) συνεζήτησε σήμερα τό πρωΐ μαζί μου τήν λβανική κατάστασιν,  ποία, πό στρατιωτικςπόψεως, εναι νεξήγητη.
2. άν ταλική πρόθεσις ταν πραγματικά  πίθεσις κατά τς λλάδος, τότε μέ τήν ως τώρα καθυστέρησίν των φαίνεται νά χουν θυσιάσει λα τά πλεονεκτήματα, περιλαμβανομένης τς κπλήξεως, το καταλλήλου καιρο καί τς ριθμητικς περοχς στό πεδίο τν πιχειρήσεων.
3. Ο ταλοί πιθανώτατα μπορον νά παρατάξουν καί χρησιμοποιήσουν πέντε μόνον μεραρχίες πεζικο λόγω λλείψεως πικοινωνιν.
Ο λληνες χουν τώρα συμπληρώσει τίς προετοιμασίες των και φρονον τι χουν παρκες χερσαες δυνάμεις γιά νά συγκρατήσουν πίθεσιν.
4. Ο ταλοί πρέπει συνεπς, νά ξαρτήσουν κατά μέγα μέρος τήν οανδήποτε πιτυχίαν των πό εροπορικές πιδρομές ναντίον τς λλάδος,  ποία πό έρος εναι σχεδόν νυπεράσπιστη. σως νά σχεδιάζουν καί συνδυασμένη πίθεσιν κατά τς λληνικς δυτικς κτς.
5. Τά ταλικά στρατεύματα παραμένουν στά ρη σέ σκηνές με σταθερς χειρότερες συνθκες καί, ς ο λληνες ποστηρίζουν, με μειωμένο θικό.
6.  καιρός πί το παρόντος εναι κακός κατά μκος τς μεθορίου μέ πυκνές βροχές, χαμηλά νέφη, ψχος καί χιόνια στίς κορυφές. σως νά βελτιωθε π’ λίγον πρίνρχίση  χειμώνας.
7. Παρ’ λα ατά, ο ταλοί χουν προωθήσει πρός τήν μεθόριον κατά τίς τελευταες μέρες προκεχωρημένα στρατιωτικά τμήματα (...).
8. Δέν πάρχουν μεθοριακά πεισόδια οτε πολιτικές  στρατιωτικές πληροφορίες πού νά ποδεικνύουν σχεδιαζομένη πίθεσιν».
Τήν αγή τς 28ης κτωβρίου 1940 μετά τήν πόρριψι το τελεσιγράφου Γκράτσι,  Μεταξς τηλεφωνε στόν Πρεσβευτή Πάλαιρετ καί το ναγγέλλει τά δραματικά γεγονότα.  Πάλαιρετ τηλεγραφε μέσως στόν λόρδο Χάλιφαξ στό Φόρεϊν φφις:
«Σέρ Μ. Πάλαιρετ πρός ποκόμητα Χάλιφαξ
θναι, 28 κτωβρίου 1940
Νο 271
Λόρδε μου
 Πρόεδρος το (λληνικοπουργικο Συμβουλίου μο τηλεφώνησε σήμερον τήν πρωΐαν ες τάς 3.30’ προκειμένου νά με πληροφορήση περί το τελεσιγράφου τοποον εχε λάβει μίσειαν ραν νωρίτερον πό τόν ταλόν πρεσβευτήν. χω τήν τιμήν νά σς διαβιβάσω σωκλείστως να ντίγραφον το γγράφου τούτου, τοποίου τό σημερινόν Νο 994 τηλεγράφημά μου σς δωσε βραχεαν περίληψιν. Θά το δύσκολον νά ερη κανείς καλύτερον δεγμα ναισχύντου ψευδολογίας κόμη καί μεταξύ τν πολυαρίθμων παρομοίων προϊόντων τν Δυνάμεων το ξονος.
2. Φαίνεται σχεδόν πίστευτον τι  ταλός πρεσβευτής νεφανίσθη δυνατν νά παντήση ες τήν ρώτησιν το στρατηγο Μεταξς προς ποα στρατηγικά σημεα (τς λλάδος)  κυβέρνησίς του προετίθετο να καταλάβη καί μως, οτω συνέβη.
3.  λληνική κυβέρνησις δέν πέδωσε γραπτήν πάντησιν ες τήν διακοίνωσιν ατήν. πως εχα τήν τιμήν νά σς ναφέρω,  στρατηγός Μεταξς δήλωσεν μέσως πρός τόν σινιόρ Γκράτσι τι τοτο σοδυναμοσε μέ κήρυξιν πολέμου, νήργησε δε ναλόγως.  πρώτη του νέργεια το νά ζητήση τήν βοήθειά μου.
Διατελ κ.λ.π.
Μάϊκλ Παλλαιρέτ
...................
πειδή τυχε νά εμαι ατήκοος μάρτυς μις τηλεφωνικς συνδιαλέξεως μεταξύ τν δύο νδρν, θεωρ ποχρέωσίν μου χάριν τς στορίας, νά κθέσω τά ξς:
Κατά τάς μεσονυκτίους ρας μις τν νωτέρω μερομηνιν, ταν πέστρεψεν κ το γραφείου  είμνηστος Πρόεδρος ες τήν ν Κηφισσία οκίαν του, συνοδευόμενοςπό το φυπουργο σφαλείας κ. Κ. Μανιαδάκη, μέ κάλεσαν καί μο δωσαν ντολήν πως, πειδή  Πρόεδρος ναμένει πείγουσαν τηλεφωνικήν συνδιάλεξιν μετά το λληνος Πρεσβευτο πό τό Βερολίνον καί πειδή πιθανς νά βραδύνη,
καί  Πρόεδρος εχεν νάγκην ναπαύσεως, λόγ περκοπώσεως, παραμείνω ες τό τηλέφωνον, να φυπνίσω τόν Πρόεδρον πρός πραγματοποίησιν τς τηλεφωνικς συνδιαλέξεως.
Πράγματι κατά τήν 2αν νυκτερινήν, κτύπησε τό τηλέφωνον και ζήτησαν πό τήν λληνικήν Πρεσβείαν Βερολίνου νά πικοινωνήση με τόν Πρόεδρον τς Κυβερνήσεως. μέσως φύπνισα τόν Πρόεδρον καί ρχισε τήν τηλεφωνικήν
συνομιλίαν του μετά το λληνος Πρεσβευτο Ραγκαβ. Ατη το σχετική μέ τήν προηγηθεσαν πρό λίγου συνομιλίαν το λληνος Πρεσβευτο μετά το Γερμανοπουργο τν ξωτερικν Φόν Ρίμπεντροπ και ντελήφθην τόν Πρόεδρον ΙΩΑΝΝΗΝ ΜΕΤΑΞΑΝ σέ νευρικήν ξαψιν καί μέ ντονον φος νά λέγη «Κύριε Ραγκαβ νάπισκεφθς καί αριον  πάλιν τόν Φόν Ρίμπεντροπ καί νά το νακοινώσητε κ μέρους μου τι,
Η ΕΛΛΑΣ ΘΑ ΠΟΛΕΜΗΣΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΟΙΟΥΔΗΠΟΤΕ ΠΟΥ ΘΑ ΤΗΣ
ΕΠΙΤΕΘΗ, καί ντός τς αριον νά μέ νημερώσης.
Τατα κθέτω να πειστον σοι τυχόν πάρχουν μφιβάλλοντες διά ελικρινήν ξωτερικήν πολιτικήν το ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΕΤΑΞΑ, στις πως πάντοτε λλο δέν σκέπτετο παρά μόνον τήν λλάδα καί μόνον τήν λλάδα.
 ν θήναις τ 15 ανουαρίου 1971
Δημήτριος Θ. Τραυλός
 
28η κτωβρίου 1940
ρα 2.45’ νυκτερινήν μέ ξυπνον.  παξιωματικός πηρεσίας μο ναφέρει τι, λθεν  Γάλλος Πρεσβευτής καί ζητε νά δ τόν κ. Πρόεδρον, κτυπμε τό κουδούνι, λλά δέν κούει κανείς πό μέσα. Σηκώνουμε μέσως, διά το μυστικο τηλεφώνου καλ τόν είμνηστον Πρωθυπουργόν ωάννην Μεταξν καί το ναφέρω:
«Κύριε Πρόεδρε, δ νωματάρχης Τραυλός, χει λθει  Πρεσβευτής
τς Γαλλίας καί θέλει νά σς δ».
Καί μο παντ: Τέτοια ρα μωρέ Τραυλέ; Καλά, θά σηκωθ.
μέσως καί γώ ξέρχομαι το οκήματος τς φρουρς καί ερίσκομαι ξωθι τς οκίας το Προέδρου, που εχε σταματήσει τό ατοκίνητον το ταλο Πρεσβευτο, καίχι το Γάλλου, ς νακριβς μο εχεν ναφέρει  παξιωματικός πηρεσίας, τοτο διότι λόγ το σκότους, νόμισαν τήν σημαίαν το ατοκινήτου ς Γαλλικήν.
ν τ μεταξύ νοιξεν  θύρα τς πρός τήν κουζίναν εσόδου, που νεφανίσθη μέ τήν νυχτικιάν του  Πρόεδρος. πηκολούθησεν  εσοδος το ταλο ΠρεσβευτοΓκράτσι. πισθέν του κολούθησα καί γώ. Μετά τόν τυπικόν χαιρετισμόν, ο δύο νδρες εσλθον ες δαίτερον δωμάτιον, γώ δέ παρέμεινα ες τον διάδρομον.
 συζήτησις μεταξύ των διήρκεσεν πί πέντε λεπτά περίπου, καθ’ ν κουον τήν ντονον φωνήν το ειμνήστου Πρωθυπουργο ωάννου Μεταξ.
μα τ ξόδ το ταλο Πρεσβευτο, τόν ποον σημειωτέον, δεν συνόδευσε μέχρι τς θύρας, ξλθεν ες τόν διάδρομον  Πρόεδρος και μέ πλήρη ρεμίαν, ς νά μή συνέβαινε τίποτε τό σπουδαον, μο λέγει:
«Δημήτρη, παιδί μου, χουμε πόλεμο».
Καί γώ τόν ρωτ: Καί τί θά κάνουμε Κύριε Πρόεδρε;
Μο παντ:

«ΘΑ ΠΟΛΕΜΗΣΟΥΜΕ ΚΑΙ Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΑΖΙ ΜΑΣ!  Σέ παρακαλ
τηλεφώνησε μέσως στό Νικολούδην καί Μαυρουδν νά λθουν δ και τοίμασε τήν σφάλειάν μου γιά τό πουργεον».
 διος τηλεφωνοσε ες τόν Βασιλέα, Παπάγον καί γγλον Πρεσβευτήν. Μετ’ λίγον ρχισαν νά καταφθάνουν, ο νωτέρω πουργοί,  γγλος Πρεσβευτής καί λλοι,ργότερον δέ κατλθον παντες ες το πουργεον τν ξωτερικν.
θναι τ 15 ανουαρίου 1971
Δημήτριος Θ. Τραυλός__
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Τα μηνύματα που δημοσιεύονται στο χώρο αυτό εκφράζουν τις απόψεις των αποστολέων τους. Το ιστολόγιο μας δεν υιοθετεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο τις απόψεις αυτές. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει την γνώμη του, όποια και να είναι αυτή.
Παρακαλούμε να γράφετε με Ελληνικούς χαρακτήρες, επίσης οι σχολιασμοί σας να μη ξεφεύγουν από τα όρια της ευπρέπειας.
Σχόλια τα οποία περιέχουν ύβρεις, θα διαγράφονται.
Τα σχόλια πλέον ελέγχονται από τους διαχειριστές του ιστολογίου, γιαυτό θα υπάρχουν καθυστερήσεις στην εμφάνιση τους. Γενικά γίνονται όλα αποδεχτά, εκτός από αυτά που είναι διαφημίσεις ή απάτες.
Σας ευχαριστούμε για την κατανόηση.
(επικοινωνία:eleftheroi.ellines@gmail.com)